Marcel Kocken - vrijwillige tolk Duits-Engels Expo 58


Voor een jonge Marcel Kocken is de wereld zijn fiets. Op zijn stalen ros, gaat hij van Mechelen naar Leuven of Antwerpen op avontuur, maar dat avontuur wordt in 1958 nog grootser. Gefascineerd door de voorbereidingen voor de Wereldtentoonstelling in Brussel, meldt hij zich aan als vrijwillige tolk voor de Expo. Nog steeds met de fiets, reist hij 12 keer naar het hart van Europa en ontdekt hij daar de wereld en later zelfs de liefde.

WelkombijonzepodcastoverExpo58.Ookindezeafleveringnemenwejemeeterugnaarhetjaar1958,toeneenkranttweefrankkostte,NASAhetlevenslichtzagendeplastiekehoelahoepdewereldveroverde.Steljevoor,hetis1958.Jestaptindetrein,neemtjewagenofspringtzoalsonzeeerstegastopjefietsenjereistnaarhethartvanEuropa.Hetdoelvandereis:deWereldtentoonstellinginBrussel,ookwelbekendalsExpo58.HoevoeldehetechtomdeExpotebezoeken?VandaagluisterenwenaarhetverhaalvanMarcelKocken,voorwiedeWereldtentoonstellingeenblijvendsouvenirachterliet.IkbenMarcelKocken. Ikbengeborenin1935inMechelen,waariknogsteedswoon.VoormijwasExpo58,ísnogsteeds,degrootstebelevenisdieikooithebmeegemaaktinmijnleven.Indrukwekkendnoemdeikhetal,indrukwekkend.EnikwasookenthousiastoverdeExpo.Zodradatikdaarvanhoordeoflasindekrant,wasikgeënthousiasmeerdenikschreefbrievennaarhetsecretariaatvandeExpo.Brievenwaarinikschreefdatikdatformidabelvondendatikgraagzoumeewerkeninhoeverredatikdatkon,wantdatwastwee,driejaarvoor'58,ikwastoentochnogminderjarig.Endatheeftgeleiddatikopeenmoment,ikweetnietmeerhoe,eenberichtkreegdatikmekonmeldenalsvrijwilligetolk.Ikhebdatgedaan,ikgeloofdatikdaarergenseentestjemoestvoordoen,datweetiknietmeer.Enikkreegeenkaart,eensoortpaspoort,ikhebhethiernogbijmijliggen,waaropopstonddatikvrijwilligeentolkwasmeteenstempelvanExpo58.MenhaddaarinMechelennogeenstempelopgezet.Enikwasvrijwilligeentolk,DuitsenEngels.Franswerdnietbeschouwdalseenvreemdetaaltoen.IedereeninBelgiësprakd'office,FransenNederlands.IkhebdeExpo…12kerenbezocht.Eenheledag,iederekeer.Ikbentweekerenmetdetreingeweesten10kerenmetdefiets,watikalgezegdheb.Datwasvoormijdatikmeteentreinkwammeteentramofmetdefiets,datduurdeevenlang.DeExpowas2324kmvanMechelen.Datiseenuurdoortrappen.Meteentreinmoestikeerstnaarhetstation,endanmeteentreinnaarBrusselenmeteentramnaardeExpo.Evenrapofmisschienrappermetdefiets.VanMechelennaarExporeedikoverVilvoorde.EnaandekerkvanVilvoordedraaideiknaarrechts,devaartover.Endanwasdaareensteenweg,iedereennoemdedatdeChausséeRomaine.NaarhetschijntietsuitdeRomeinsesteenwegendankwamikuit,hieraandezijkantvandeExpo.Enerwaseengrotefietsparkingwaarik,geloofik,vijffrankmoestbetalen.Hetwasgoedkoop.Voormij,ikwastoen,ikhebhetgezegd,22jaar.Voormijwasdie24km,datwashetniet,datsteldenietveelvoor.Alleen'savondswashetmoeilijk.Danhadikheeldedagrondgelopenendannog24km.Maarikwasjongendanlachjedaarmee.Endanwasdaardeingangenmetmijnkaartvanvrijwilligetolkkreegik50%reductieopdetoegang.Inplaatsvan40frankbetaaldeiker20.Datwasvoormijeengoeiezaakdatikvoorzoweinigbinnenkon.MarcelfietstevanMechelennaarhetbruisendeBrusselomdeExpotebezoeken.Eensaangekomenindehoofdstadwasereendruktevanjewelste.Jekonoverdehoofdenlopenendeenergievandemiljoenenbezoekersuitdehelewereldwasduidelijkvoelbaar.Erhingelektriciteitindeluchteneenzweemvanoptimismeverspreiddezichdoorheendemassa.OokopMarcelhadditeenenormeimpactenhijherinnertzichhetgevoelvandateerstebezoekalsofhetgisterenwas.DeeerstekeerdatikopdeExpokwam,stondikletterlijkpaf.Hetwasdeeerstekeerdatikzo'ngrootevenementmeemaakte.Plusdatikookoverrompeldwerddoordeomvang.Waterallemaaltezienwasenvandehoeveelheidmensendieerrondliepen.Enookvanheeldeopmaak,ikherinnermediefonteinennog.Diefonteinen,ikweetniet,ikhebergeenprintjesvan,datkunjealleenopfilmzien.Maardiefonteinen,ikhebdaarmetplezierzittendaarnaarkijken.Endanookdiemensen…Jewerdnietplatgedrukt,maarjewerdplatgeslagendoordiesfeerdieerwas.Ikhebnooitdiesfeerergensteruggevonden.IkbennooitinDuitsland,wantalsjespreektvangrotedingen…IkbeninBadDürkheimopdeWurstmarktgeweest.Datisookzoiets,maardatismeerkermis.Maarhierwashet…  

Marcel Kocken - Audio NL

Veeluniverseler.Veeluniverseler.Eénlandhadeeneetspecialiteiterbij,deanderhaddanweerietsandersendankonjewatverdereenpatatfrietgaaneten.Dusjehadeenkeus…Jekonoveralietsbeleven,erwasookoveralietstezien,indielanden.Erwasoveralietstezien.IknoemdeExpometéénwoord:universeel.IkhebveelmensengekenddiedeExpobezochthebben.Erwaszelfseenmilitair,eenEngelsesoldaat,hijwaskorporaal,eenvrijwilligerindeoorlog,maarwelnadebevrijding.Ikhadeensoldaatgeaccapareerd,dathettoenmodewasinseptember'44,hadikeensoldaat,mijnnaam,eenpapiertjemetmijnnaamgegeven,mijnadresendan:"Nosouvenirs,please."endankreegikeenmuntofeensoldatenknoop.Maardiemanismetdatpapiertjenaarmijnthuisgekomen,maarwijwarenuitgebombardeerddoordeoorlogenwoondenbijeentantebovenendiekomtbijdietantebeneden,diehadeenzak,dieman,WallaceSeaforduitLonden,diewordtdaaronthaald,gelijkeenprins.Eenbevrijder,ikweetnietwelketaal,maardieisdaaronthaald.DiemansprakvloeiendDuitsenFrans.Dusdaarwasgeentaalprobleem,wantelkeVlamingspreektDuits,datweetje.Diesprekenvan[onverstaanbaar00:07:50].Maarkom,dieisdriemaandeninMechelengelegerdgeweestdiekwamelkeavondzijnavonddoorbrengen.Enmetdeexpo'58ginghijterug,nietnaarMechelen,maarnaarBrussel,samenmetzijnzuster.Datwaseenjongeman.DeExpo,ikhebdefotohierbij.Hier,metdeExpoalsachtergrond.HijisgekomenomdeExpotezien.MijnDuitsevriendinnetjes,dathebikalgezegd,diekwamenkijken.Ikhaddieweluitgenodigd.Endanhebikhier…Mijnoudersniet.Mijnmoederwasfysieknietgoed,diekonnauwelijksnogstappen.Maarmijnbroerenzijnvrouwzijnhierookdikwijlsgeweest.Mijnbroerwasgetrouwd.Watdathijdeed,datgingmenietaan.Maarikweetdathijhierookvaakgeweestis.Endaarookfilmpjesmaakte.Enikhadeenfototoestelgekocht.EenKodakRetinaII,ikhebhetnietmeerintussen.Meteenbobijntjemet36opnamen.Ikheberdannogvan…Laterhebikdiezelflerenafdrukkenenzovoort.Maarikhaddatspeciaalgekochtvoorkunnenfoto'stemakenopdeExpo.Enikhebdatdanookgedaannatuurlijk.Enuitmijnvriendenkring,ikdenk,degenendieikontmoetteopmijnwerk,datwarenleeftijdsgenotenongeveer,ofietsjonger,ietsouder.DiewarenookallemaalnaardeExpogeweest.Mensendienietgingen,warenmensendiefysiekeproblemenhaddenofdieergenseenbeetjebuitendemaatschappijleefden.Maarwiemeewas,kwamnaardeExpo,washetmaarenekeer.Expo58isdeeerstegrotewereldtentoonstellingnadeoorlog.HetiseenstralendewedergeboortevanEuropaenluidteennieuwtijdperkin.Eentijdwaarintechnologischevooruitganghandinhandgaatmeteenbloeiendewelvaart.Meerdan40landenwillenzichophetwereldtoneeltonenenpromotenzichzelfmetoogverblindendepaviljoenen.Zeproberenelkaarteovertroevenmetspectaculairebouwwerkenenrevolutionaireuitvindingen.TemiddenvanaldiewonderenwandeltMarcel,zijnogenglinsterendvanverbazingbijelkestap.Maarondanksaldieindrukwekkendegrotepaviljoenenisheteenbescheidenerbouwwerkdateenonuitwisbareindrukachterlaatenhemtotopdedagvanvandaagblijftinspireren.Datzijnpaviljoenendieikmoestzien.Iknoemdegrote,datwasAmerika,deVerenigdeStaten.DaarwashetpaviljoenvanRusland.EnwaaromRusland?Nietvoordedoosjeskaviaardiejeerkonkopen.  


Ook beschikbaar op je favoriete platforms: 


MaardaarstonddeSpoetnik,eenkopie.Ikziehetnogvoormijnogen,grootopeenverhoogzo,datjedaarkononderkijken.Inblinkendmetaal.Ikbendaarooknaartoegeweestenstaankijkenmetmijnmondopen.Endanwaserhetpaviljoen,wanterzijnermaareenpaardieikgedaanheb,infeite,wantikkeekallesgoed.Ikkeekallesgoed.EndatwashetpaviljoenvanIsraël.Datwasgeengrootpaviljoen.Enuzultnuzeggen:"Israël?"Wel,daarwasietsgeëxposeerddatikwouzien,datikmoestzien,datiknietonderuitkon.DatwarendeDodeZeerollenmetdetekstenvandeEssenen,enz.Ikhebdaarlaterveelovergelezen,maarikhebdaarurenstaannaarkijkenzondererookmaareensnarsvantebegrijpen.Ikkondatschriftnietlezen,ikkondietaalnietbegrijpen,maarikwistdatdievanvóórChristuswaren,datdatuithetbeginvanhetgeloofwas,zowelhetJoodsgeloofalshetchristelijkgeloof.Enikhebdaarurenstaanopkijken,geprobeerddaartochietsvantebegrijpen,tesnappenwaarovergingdat.Maarikwasdaareigenlijkgeraaktdoordieouderdom,datdatstukkenwarendiegeschrevenwaren,doormensendieleefdenmeerdan2.000jaargeleden,meteenidee,eenabstractidee,nietzomaareenidee,eenabstractideeoverGodenalwaterbijkwam.Enikhebdaar,ikzeghet,driekeerstaannaarkijken,zoalsiemandmetverbazingnaarietskijkt.Endanbeniknognaarietsgaankijken,datmenunogbijgeblevenis,datisdePijlvandeburgerlijkebouwkunde,diehelaasafgebrokenis.Diepijldieeigenlijk,ikweetniet,50meterof60meteroverdeExpohingendieeigenlijkgeenondersteuninghad,diedusmoetblijvenstaandoorhettegengewicht.Heelvernuftig,heelabstracttegelijkertijd,ikvonddatookietsformidabels.In1958krompdewijdewereldtoteendorpopdeHeizelvlakte.OpExpo58kruistenculturenencontinentenelkaarenontmoettejemensenvandeanderekantvandewereld.Jeproefdegerechtenwaarjehetbestaannietvankendeenjevielachterovervanallenieuwedingendiejezag.Elkpaviljoenonthuldenieuwewonderen,waarbijjebijelkestapverbaasdenverruktbleef.Eenbezoekaandewereldtentoonstellingwasvoorheelwatmenseneenidealegelegenheidominenkeleurenvanhééldewereldteproeven.Ikbenooknooitopeenweekendgeweest.Ikbenaltijdgeweestopeendagindeweek.Omdatwaardatikwerkte,daarwerdophetweekendgewerkt.Zaterdagenzondagwerdgewerkt,maar'smaandagsniet.Dankwamikgewoonlijk'smaandags,danhadikveelmeerruimte,zekerindevoormiddag.Herinneringendieik,…Watdatikbijgehoudenheb.Ikhebveelbijgehoudenhoor,ikhad…Daaromdatikaltijdeenboekentasbijhad.Overalwaardatfolderslagen,namikfoldersmee.Isallemaalweggegooid,jammergenoeg.Ikhebdatnietbijgehouden,datwaszóeenstapel.God,watdoejeermee?Datishelaasindeloopderjarenallemaalverdwenen.Maariknamoveralfoldersmee,dieikachterafthuisookallemaalbekeek. 

Ikvonddatzeerverruimenddatikaldiemensenontmoette.Indiestands.IkvroegaltijdietsaaniemandendatwarendanmensendieeenanderetaalsprakenendiedanmoeitededenominhetNederlandsmijeenantwoordtegeven,ofinhetFrans.Ikkandatnietgoeduitleggen,maarikwasdaar,misschiencruomtezeggen,maarikwasdaarnietmeerinBelgië.IkwasdaarnietinBelgië.Ikwasdaarineenland.Eenland.Hetland.Indewereldinfeite.UsteltmijdevraagoverdeExpo.Ikhebdatevengezegd,voormijwasdatietsuniverseels.Voormijisdewerelddaaropengegaan.Nietdatikdewereldnietkende,maardewereldwasmeteenfiets.EnmetmijnfietsreediknaarAntwerpenennaarBrusselennaarLeuven.Maar…Datwaseigenlijkeenontdekkingdatikdeed.Daarstondenallewerelddelen,metmensengekleedinhunklederdracht.Jekondaaraldateteneten.Watiknietgedaanheb,datmoetiktoegeven.Maarikwaserookvanovertuigd,datzijnanekdoten,datdatetennietpast.Maarwanneeriktoenergensnaartoereisdeenikhaddoormijnjobdieikdeed,moestiksomtijdsnaarNederlandofDuitsland,danhadikaltijdeenpakfoldertjesmeevandeWereldtentoonstelling.Eenpak,eenvolledigpak,meteenkoordjeaanmijnvaliesgebonden.Ikweetnoggoed,ikreednaarDuitsland,ikgeloofnaarHannover.Enikhadzo'npakfoldertjesaanmijnkoffertjehangen.EndeDuitsedouane,ofeenBelgische,inelkgeval,eendouanewouwetenwatdaterinzat.Enzien,hebikdatmoetenopenscheuren.Endan:"Ach,diewereldtentoonstelling."Enhetwasinorde,ikkondoor.Maarikherhaalhet,voormijwasdiewereldtentoonstelling…Moestdatterugkomen,morgen.Ikbeneenoudeman,maarikgeloofdatikopmijnknieënnaarhiergekropenkwam.Datisnogalbrutaalgezegdenwatoverdreven,maarikzouzorgendatiktochiemandzouvindendiemenaarhierbrachtenookterugthuisnaarhier.Datproevenvandewereldmagjeletterlijknemen.WijBelgenzijnBourgondiërs.OnzegroteExportproductenzijnnietvoornietsbier,frietenenchocolade.EnduskonookopExpo58etennietontbreken.Iederpaviljoenpakteuitmetlokalespecialiteitenendemenu'sstondenvolklassiekersuitdietijd.VerwachtjedusaancoqauvininhetFransepaviljoen,spaghettibologneseinhetItaliaanseengarnalencocktailofmosseleninhetBelgischerestaurant.OokbedrijvenzoalsPlanta,MarieThumasenGerminalbodenhunnieuwsteproductenaan.Voorelkwatwilsdus.Endanhadjedeeetgelegenheden.Datwasbelangrijk,wantikbrachtnooitboterhammetjesmee,wantdatwasgesleureneenhoopmisère.Ikgingaltijdergenseteninéénvandiegrotestands,datikhaasthad.Danwasereenstand,ikgeloof,vanMarieThumasconservenenGerminal.Datwarengrotehallen,waarjeeenkoudeschotel,voorikgeloof,80of90frankkonkopen.80frank,datweetik,datwaserzeker.Enikbendangaaneten,eenenekeerinGerminalendaninstandvanwatikhaasthad,endanvanMarieThumas.WanthetduurstewatjekonhebbenopdeExpo,datmoogtgewelweten,datwasetenendrinken.Datwasheelduur.Endanbleeferovergoedkoop,ofgoedkoper.Datwasdusindiestandsendatwaskoudeten,koudeschotels,metbrood.Wateengoedestevigebodemdatgevoortkon,voorderestvandedag.Technologischesnufjes,zoalsdeeerstecomputer,stondennaastarchitecturalemeesterwerken,zoalshetpaviljoenvandeburgerlijkebouwkunde,datwelleektezwevenindeBrusselsehemel.Mensenkondenhunogennietgeloven.Eenzwevendgebouw.Datwasniets,vergelekenmetwaternogtewachtenstond.Demensrichttezijnbliknamelijkopietsnieuw,deruimtevaart.DitmaakteopMarceleenenormeindruk.Wathetmeesteindrukopmijmaakte…Alsjongeman,ikwastoen20,vooraaninde20,wasderuimtevaart.Ikdenkdatdatvooriedereenhetgevalwas.Ikherinnerme…DieeersteSpoetnikdiebiep,biep,biepdeed,datwedaarnaarluisterdenopderadio,zeker.Endanheteerstelevendwezen,hethondjeLaika,ikweetdienaamnog,Laika.EndanGlenn,deeerstemensinderuimte,diemaareven,dienietechtinderuimtewas,maartotaanhetuiterstevandedampkringkwamendanteruglandde.Datwarensensaties.Ikwerktetoenineenprivébedrijfmetnogeenaantalmensen.Ikwasweldejongste,maardeanderenwarennietveelouderdanik,datwedaartocheenboomoveropzetten.Datereenmensinderuimtewasgeschotenenlevendteruggekomen.Ikwasinmijnkinderjaren,alsikzo10,12jaarwas,eenferventelezervanJulesVerne.EnwatJulesVerneschreef,wasdaarwaarheid.Indetussentijdisdieinteresseinderuimtevaartwatverminderd,hetisalledaagsnieuwsgeworden.Kleurentelevisie,aluminium,satellieten,allemaalnieuwetechnologieëndieopdewereldtentoonstellingaanhetgrotepubliekwerdenvoorgesteld.MaarExpo58waszoveelmeerdandat.Hetwasookeengrootfeest,metoptredens,tentoonstellingenendansavonden.VoorMarcelwashetdebestetijdvanzijnleven.Deoptredensopdatplein,Esplanadegeloofik,datdatheette,waarelkeverenigingdieietsdeedinBelgië,isdaarwelopgetreden.Daarwarenmuziekkorpsen,fanfares,harmoniesenikhebdaar…Ikhebergeloofikooknogeenfotootjevan,eenAmerikaanslegerkorps,dieAmerikaansemarsjesspeelde,metdrillingfantasie.Mensendiesoldaatgeweestzijn,wetenwatdatikbedoel.Metinstrumentenomhooggooienenz.Ookeenzeerindrukwekkendspektakel.Enwatheeftmenoggeboeid?Waarikmaarenekeergeweestben,omdatmijnfinanciënhetniettoelieten,VrolijkofOudBelgen.Ikbendaargeweest,delaatsteavondvandetentoonstelling,inoktober,meteentreingekomentoen.Datwaséénvandetweekerendatikmeteentreingekomenben,wanthetwaseendruilerigedag,erwasgeenmooiweer,Enikbendaarbinnengeraakt.Alsgezegt:"Zwartvanhetvolk."Hetzagdaareerdergrijsvanhetvolk,wantnietiedereendroegzwart.Ikkwamdaarinaldiekroegen,erwaren9kroegenIkbendaarnietbinnen,enalsgebinnenwas,nietbuiten.Overalwasmuziek,erwerdgedanst,erwerdgejoeld.IkhebdaarmetGodenkleinpierkestaanbabbelen,staandansen.OpeenmomenthadikeenWaalsejongenbijmij,dieookalleenwas.Wezijngetweeendanvanhiernaardaargegaan.Tothetdramagebeurt.Ikkrijgtijdenshetdansen,ofdansenkonjedatnietnoemen,maardatwashuppelen,springen,datwas…Preciesvoetbalsupportersdieuitgelatenwaren.Eenstamptegenmijnbeen,vaneenvrouwmethogehielenmeteenijzerenplaatjeeronder.Jongens,jongens.Deeersteminutengingennog,maarmetderest…Ikwasintussenalklaaraanhetworden.Hetwasalvoorbijvannogstaantespringen.Enhadikeentasbij,eenoudeboekentasendaarstakeenregenjasinEnjekuntdatgelovenofniet,bestevrienden.Ikhebdiealsikvrolijk,Belgenbinnenkwam,ineenkroegonderdebankgezet.Endieheeftdaarurenhelemaalalleengestaan.Ikbenpakweg,hetwasklaar,rond04:00uurweggegaan.Dieboekentasmetmijnregenjasstonddaarnog.DatwasookExpo58.EnzobenikmetdeeerstetreinofietsnaarMechelenteruggeraaktenhetwaseindevandeExpo.Maarvoormijwasdatnietheteinde.Wantikbendaargeweestmetpenfriends.HetwaseenDuitsmeisjedatikmeeikcorrespondeerde.Datiseenpersoonlijkverhaal.Umoogthetallemaalweten,datisgeengeheim.DiemochtnaarBelgiëkomen,maarzemoesteenvriendinmeebrengen,wantmoedervertrouwdedatniet.Eenmeisjevan18jaaropeenExpo,daarzitdaarvolvreemdelingen.Watgebeurterallemaal?Hetresultaatisdatikmetdievriendingetrouwdben,daarzitze.DankzijExpo58.Ikwoudattochzeggen.Expo58.Ikhebnietveelsouvenirsgekocht.IkhebgeenAtomiumgekocht.Mijnsouvenirhebikdagennachtbijmijthuis.Destatigepaviljoenen,imposantepromenadesendekokettehostesseswarenindrukwekkend,maarzeverbleektentegendestervandeExpo,hetAtomium.Jehoefdemaaromhoogtekijkenendanzagjeze,negenglinsterendebollen,dielekentezweventegendehelderehemel.HetAtomiumwerdgebouwdalsbelangrijkstepaviljoenentrekpleistervoordewereldtentoonstellingvanBrusselin1958.HetdanktzijnvormaandeverbeeldingvandeBelgischeingenieurAndréWaterkeyn.Diesteldenamelijkvastdatijzeratomenzichindenatuurorganiserenineenregelmatigekubusstructuur.Ditgafhemhetideeomeenelementairijzerkristalmetnegenijzeratomen165miljardkeeruittevergrotenenhetAtomiumeenuniekevormtegeven.Hetspectaculairegebouwkondigteennieuwtijdperkaan,hetatoomtijdperk.Indejaren'50ishetgebouwindeeersteplaatseenicoonvanhetgeloofinwelvaartenvooruitgang.MaaralsnelomarmendeBelgendituniekegebouwengroeithetAtomiumuittothétnationaalsymboolvanBelgië.Vandaagishetnogsteedséénvandemeestverrassende,creatieveenverbazingwekkendebouwwerkenterwereld,datjaarlijksmeerdan600.000bezoekerstrekt.TochwashetAtomiumnietvooriedereentheplacetobein'58.IkbennooitophetAtomiumgeweest.Datwasaanschuiven,datwasverlorentijd.Plusdatkostte,geloofik,40of50frank.Datwasveelteveel.Ikhebooknooitnietmetdiemotorfietsjesrondgereden.Ikkondatallemaalmetdevoetdoen.Ikwas22jaar.Dewereldligtaanuwvoeten,letterlijkenfiguurlijk.Enikbenopstapgegaan.Endanwashetoveralaanschuiven.Aanschuivenaandeingangtotdaartoe,maarookinsommigestandswouiedereenbinnen.Datwasaanschuiven.Ikhadeenhartstochtelijkehekelaandataanschuiven.DusdaardoordatikookdeeerstekeerinhetpaviljoenvanIsraëlgegaanben,moestiknietaanschuiven.Ikhebsommigestandshelaasnietgezien.Anderehebikalmeerderekerengezien.HetAtomiumiseenblijvendeherinneringaanExpo58.Demeestepaviljoenenwerdennadewereldtentoonstellingafgebroken.Zekregeneennieuwefunctieofverhuisdennaareenanderelocatie.Desondanksinspireerdedewereldtentoonstellingeenhelegeneratie.OokopMarcelhadheteenblijvendeimpact.DeExpo58heeftmij…Ikhebhetalgezegd,ikwas22jaar,ookdoengeloveninEuropa.WanneerdeEGKS,deEuropeseGemeenschapvoorKolenenStaal,opgerichtwerd,wasdaarookalergensinéénofanderondergeschiktejob,iemandbijdatikgoedkende.Ofkende,echtkende.DatwasJefRaemakers,dielaterburgemeestervandestadwordtentusseninnogministergeweestis.DieiszijncarrièrebegonnenindeEGKS.DanisdatEuropageworden.EnikbennogaltijdeengrotevoorstandervanVerenigdEuropa.Wantwanneerjedegeschiedenisbekijkt,ikbenhistoricus,meteendada,bekijkenhoehetwasvroeger.WijkomenvanVerenigdEuropa.WijsprekentochzograagvanKareldeGrote.NietKeizerKarel,hè?KareldeGrote,rondhetjaar800.DatwasVerenigdeEuropa,hè?DiewasvanallesbaasinFrankrijk,inDuitsland,indeBenelux,inItalië.HeelwatdatwijnuVerenigdEuropanoemen,washetRijkvanKareldeGroteDushetbestond.Laterzullenernogzijndiedatproberen.KeizerKarelheeftdatookgeprobeerd,KeizervanhetheiligeRomeinseRijk,endanSpanjeenzovoortdaarbij.Endanzullenerzijndiehetproberenmetgeweld,maardatiseenanderehistorie.Maarwij,onzeroots,verrerootsuiteraard,zittenergensineenlanddatverenigdwas.Hoeverderdatgeweggaatinhetverleden,hoemeerdatweeigenlijkgemeenschappelijkhebben.DankomenwebijNeanderthalersterecht.EnblijktdatwijhierinWestEuropaallemaal2%genenvanNeanderthalershebben.Dushoezoudatkomen?Datzezichhierookvoortgeplanthebben.Datzijndingen