AUTEURSRECHTEN


De afbeelding van het Atomium is beschermd en mag slechts in bepaalde omstandigheden worden gebruikt.

De afbeelding van het Atomium werd in zijn tijd beschermd door zijn ontwerper, wijlen André Waterkeyn, en heeft een grote symbolische waarde. De vzw Atomium ziet erop toe dat ze niet wordt vervalst, vervormd of gebruikt in een negatieve context.

De rechten worden beheerd door SOFAM en door de vzw Atomium, die door André Waterkeyn, en nadien door zijn rechthebbenden, hiervoor zijn aangeduid. Elk gebruik van de afbeelding van het Atomium moet daarom voor publicatie worden voorgelegd aan de vzw Atomium.

André Waterkeyn overleed in 2005. Conform de wetgeving die een beschermingsduur voorziet van 70 jaar na de dood van de maker van het werk, zal de afbeelding van het Atomium nog tot en met 2075 auteursrechtelijk beschermd zijn.


***


Iedereen kan de afbeelding van het Atomium gebruiken mits voorafgaand de toestemming aan de vzw Atomium of aan SOFAM wordt gevraagd en op voorwaarde dat het niet de bedoeling is:

  • de afbeelding van het Atomium te gebruiken in een negatieve context (racistische, antidemocratische slagzinnen enz.);
  • de afbeelding van het Atomium te vervalsen, te vervormen of te misbruiken (bijv. een tekening waarop het Atomium wordt opgeblazen).

Voor de reproductie van de afbeelding van het Atomium zijn auteursrechten verschuldigd, waarvoor specifieke tarieven gelden naargelang het beoogde gebruik. Deze tarieven kunnen geraadpleegd worden op de website van SOFAM.


***


Het Atomium logo mag in geen geval door een derde partij of bedrijf worden gebruikt.


***


In bepaalde gevallen laat de vzw Atomium het gebruik van de afbeelding van het Atomium gratis toe:

  • gebruik voor evenementen georganiseerd door de stad Brussel en de Brusselse regio voor de toeristische promotie van Brussel;
  • gebruik voor toeristische doeleinden (gidsen)

Dit gratis gebruik is echter, zoals ook voor betalende reproducties, verbonden aan specifieke voorwaarden:

  • de toestemming moet voorafgaand gevraagd worden,
  • de aanvraag moet volledig zijn, d.w.z. dat volgende informatie moet worden meegedeeld:
  • informatie over het project (doel van het gebruik);
  • type drager;
  • oplage per drager;
  • lay-out van het project;
  • de kwaliteit van de afbeelding moet door de vzw Atomium goedgekeurd worden;
  • het vermelden van de meegedeelde copyright;
  • het opsturen van gevraagde exemplaren van de drager naar de vzw Atomium.

Deze voorwaarden moeten strikt worden nageleefd. Indien dit niet het geval blijkt te zijn, zullen er door SOFAM auteursrechten aangerekend worden.


***


Sinds 15 juli 2016 is er ook sprake van een panoramavrijheid.
Met panoramavrijheid wordt bedoeld dat foto's van auteursrechtelijk beschermde driedimensionale werken (vooral beeldhouwwerken en gebouwen), die permanent in openbare plaatsen staan, gemaakt en verspreid mogen worden zonder dat hiervoor toestemming nodig is van de rechthebbende.

In het Wetboek Economisch Recht dat de wetgeving over het auteursrecht bevat, werd een nieuwe uitzondering ingevoegd waardoor een auteur zich niet kan verzetten tegen de reproductie en de mededeling aan het publiek van werken van beeldende, grafische of bouwkundige kunst, die zijn gemaakt om permanent in openbare plaatsen te worden geplaatst, indien de reproductie of de mededeling gebeurt van het werk zoals het zich aldaar bevindt en wanneer die reproductie geen afbreuk doet aan de normale exploitatie van het werk en geen onredelijke schade wordt berokkend aan de wettige belangen van de auteur (art. XI.190, 2/1° Wetboek Economisch Recht).

Om zich op de uitzondering van de panoramavrijheid te kunnen beroepen moeten dus een aantal voorwaarden zoals vermeld in dit artikel zijn vervuld die bovendien strikt moeten worden geïnterpreteerd.

Concreet zullen de volgende gebruiken dus niet onder de uitzondering van de panoramavrijheid vallen, waardoor nog steeds een voorafgaande toestemming hiervoor verkregen moet worden:

  • voor elk gebruik van commerciële of publicitaire aard;
  • voor tekeningen, schilderijen of andere grafische bewerkingen of aanpassingen van het originele werk, wanneer er geen sprake meer is van een reproductie of mededeling aan het publiek van het werk zoals het zich in de openbare plaats bevindt.


Wat betekent dit concreet voor het Atomium?

In de praktijk verandert er eigenlijk niet veel. Deze nieuwe uitzondering regelt een situatie die niet duidelijk was, namelijk het nemen van foto’s van het Atomium door particulieren die deze foto’s op private websites, sociale netwerksites en blogs zonder winstoogmerk plaatsten. De vzw Atomium paste al geruime tijd de panoramavrijheid toe die nu wettelijk is erkend.

Commerciële en publicitaire gebruiken van foto’s van het Atomium, alsook het bewerken van afbeeldingen van het Atomium en de afbeelding in een andere context plaatsen, blijven zoals voorheen onderworpen aan de wettelijke voorafgaande toestemming van de vzw Atomium en de betaling van de verschuldigde auteursrechten aan SOFAM.



Contactpersonen

Yvonne Boodts
Woordvoerder - beheer van de auteursrechten (copyrights) - verzoeken om de afbeelding van het Atomium te gebruiken - beheer en coördinatie van verzoeken om de openbare ruimte rond het Atomium in te nemen
yvonneboodtsatomiumbe 

Célia Huvenne
SOFAM - Diensten aan auteurs
celiahuvennesofambe / +32 (0)2 726 98 00



Zie ook